Đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn TP.Cần Thơ 2024
Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT năm học 2024 – 2025 trên địa bàn thành phố Cần Thơ được tổ chức trong 2 ngày (05 và 06/6/2024). Bài thi vào lớp 10 môn Văn Cần Thơ theo hình thức tự luận, với thời gian làm bài 120 phút, tổ chức thi sáng ngày 6/6.
Đáp án đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn TP.Cần Thơ 2024
Đang cập nhật
Bài văn tham khảo
A. Mở bài
Lê Minh Khuê là một cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn, trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc. Ngòi bút của bà trong chiến tranh thường hướng về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn. Truyện ngắn ” Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm tiêu biểu của bà khi viết về đề tài này. Tác phẩm là bức tranh về cuộc sống chiến đấu vô cùng ác liệt mà ánh sáng của nó là ánh sáng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Những cô gái thanh niên xung phong trinh sát mặt đường là nhân vật chính trong tác phẩm. Đoạn văn trên giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp nhân vật Phương Định- nhân vật chính trong tác phẩm với vẻ đẹp tâm hồn và sự dũng cảm, gan dạ đầy ngưỡng mộ.
B. Thân bài.
1. Khái quát về tác phẩm
Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê được sáng tác năm 1971 – thời điểm cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng ác liệt. Truyện kể về cuộc sống, chiến đấu của ba cô gái Nho, Thao, Phương Định để từ đó làm nổi bật vẻ đẹp của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến lửa Trường Sơn, vẻ đẹp của thế hệ trẻ VN thời kì chống Mĩ cứu nước.
2. Cảm nhận về đoạn trích
a) Giới thiệu sơ lược về hoàn cảnh sống chiến đấu và công việc của Phương Định
Phương Định là nhân vật chính trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê. Cô và 2 người đồng đội của mình sống ở chân một cao điểm trên tuyến lửa Trường Sơn. Công việc của cô là “Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Phá bom là công việc hằng ngày của cô. Có ngày 5 lần, ngày nào ít thì 3 lần. Và Lê Minh Khuê cũng đã tái hiện lại một cách cụ thể và sinh động một lần Phương Định phá bom như thế để từ đó làm nổi bật vẻ đẹp trong tâm hồn cô.
b. Cảm nhận về Phương Định trong đoạn trích
*Phương Định là một cô gái trẻ trung xinh đẹp và có chút kiêu kì
Ba cô gái Nho, Thao, Phương Định,mỗi người mỗi vẻ khác nhau, nhưng có lẽ gây ấn tượng mạnh mẽ nhất với bạn đọc chính là nhân vật Phương Định. Ấn tượng đầu tiên về nhân vật này là sự trẻ trung xinh đẹp và có chút kiêu kì. Cũng như bao cô gái khác, Phương Định ra đi theo tiếng gọi của quê hương đất nước. Vốn sinh ra và lớn lên ở chốn thành đô sầm uất và sôi động giờ đây phải sống và làm việc ở một cao điểm đầy khó khăn và nguy hiểm nhưng Phương Định vẫn giữ được vẻ hồn nhiên vui tươi, vẫn luôn chiêm ngưỡng, đánh giá dung nhân của mình và cảm thấy hãnh diện: “Nói một cách khiêm tốn tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn” và một đôi mắt luôn nhìn xa xăm. Chỉ vậy thôi cũng đủ cho ta thấy được đó là một cô gái xinh đẹp duyên dáng quyến rũ. Cô gái nào mà chẳng muốn mình xinh đẹp. Và Phương Định tự hào về vẻ đẹp của mình cũng là chuyện hết sức bình thường. Cô tự nhận mình là một cô gái khá rồi cảm thấy thích thú tự hào về điều đó. Và cũng vì xinh đẹp nên cô thường được các anh pháo thủ hỏi thăm hoặc viết thư dài gửi đường dây giống như cách xa hàng nghìn cây số. Tuy nhiên đáp lại sự yêu mến của họ cô thường tỏ ra không vồn vã. Nghe qua ta thấy cô có vẻ kiêu kì nhưng chính điều đó lại tạo nên vẻ riêng đáng yêu cho nhân vật này chứ không hề gây phản cảm.
*Phương Định là một cô gái hồn nhiên yêu đời
Không chỉ trẻ trung, xinh đẹp, Phương Định trong đoạn trích này còn là một cô gái hồn nhiên, yêu đời.Trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh vẫn vang lên tiếng hát của cô. Ta hãy nghe cô tâm sự: “Tôi mê hát. Thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Đôi khi bò ra cười một mình”.Hình ảnh Phương Định hiện lên đáng yêu quá! Sự xuất hiện của cô như làm làm mềm hoá cuộc chiến tranh vốn rất khốc liệt này.Cô giống như một ca sĩ kiêm nhạc sĩ giữa đời sống chiến tranh. Cô hát đâu cần đúng nhạc đúng lời mà sao ta vẫn cảm thấy thích thú,vẫn đắm say bởi đó là tiếng hát từ trái tim của một con người lạc quan yêu đời. Tiếng hát có sức mạnh át đi cả tiếng bom đạn.Tác giả Xuân Giao cũng đã từng viết về hình ảnh cô gái mở đường: “Đi dưới trời khuya sao đêm lấp lánh
Tiếng hát ai vang động cây rừng”. Thế mới biết tuổi trẻ VN thời đánh Mĩ đẹp như thế nào. Họ đi vào chiến tranh mà như đi vào ngày hội.
*Phương Định là người có suy nghĩ và quan niệm đẹp
Phương Định không chỉ có một hình thức đẹp mà cô còn có những suy nghĩ, quan niệm đẹp. Với cô Những người đẹp nhất, thông minh can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ. Như vậy có nghĩa là với cô hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ là hình ảnh là đẹp nhất đẹp đến mức lí tưởng. Cô cho rằng các anh bộ đội là những con người thông minh dũng cảm và cao thượng. Các anh bộ đội trên mũ có ngôi sao hay tâm hồn các anh sáng như những ánh sao? Phương Định yêu cái vẻ đẹp ấy, cái vẻ đẹp giản dị mà lung linh. Các anh chính là những người đồng chí đồng đội của các cô. Từ suy nghĩ ấy ta càng thêm yêu mến, trân trọng nhân vật này và càng cảm thấy tự hào hơn về về người lính trong hai cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc.
c. Vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam được thể hiện qua các nhân vật:
+ Trong công việc: hoàn cảnh sống và công việc rất gian khổ, nguy hiểm nhưng cô vẫn tự nguyện, sẵn sàng chịu đựng mọi gian khổ, hi sinh, làm việc với một tinh thần trách nhiệm cao; đặc biệt trong giờ phút căng thẳng đối diện với cái chết, cô vẫn tỏ ra bình tĩnh, gan dạ, dũng cảm.
(Học sinh nêu và phân tích dẫn chứng: nơi sống, làm việc; công việc của Phương Định; chi tiết kể về việc phá bom…)
+ Trong đời sống tâm hồn, tình cảm: dù sống trong hoàn cảnh ác liệt, căng thẳng, dữ dội nhất nhưng cô có một tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, vô tư, lạc quan, yêu đời; nhạy cảm, giàu mộng mơ; có tình cảm yêu mến, sự cảm phục và sẵn lòng giúp đỡ đồng đội trong tổ, trong đơn vị…
(Học sinh nêu và phân tích dẫn chứng: Phương Định thích ca hát, hay quan tâm đến hình thức của mình, thích ngắm mình trong gương; hay làm ra vẻ “điệu” khi gặp các anh bộ đội, quan tâm lo lắng khi Nho bị thương; như trẻ con khi nghịch mưa đá, sống lại những kỉ niệm về Hà Nội…)
C. Kết bài
+ Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc; không ngại gian khổ hi sinh trong hoàn cảnh đơn độc hay ác liệt; sống có lí tưởng, sống là để cống hiến, phục vụ, sẵn sàng hi sinh cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
+ Cùng có tinh thần dũng cảm, lạc quan, yêu đời, trẻ trung, sôi nổi hồn nhiên; giản dị, khiêm tốn.
Vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước mà nhà văn muốn khẳng định, ca ngợi.
– Đánh giá nghệ thuật tác phẩm (cách kể chuyện, giọng điệu; tình huống; xây dựng nhân vật, miêu tả nội tâm, tính cách; ngôn ngữ…)